Jakie potrzeby ma branża spożywcza? Zgodnie z wynikami przeprowadzonego w 2017 r. w USA badania (wyniki opublikowane na łamach Food Engineering) w ciągu najbliższych 5 lat na przyszłość produkcji żywności będzie miało wpływ 10 najważniejszych trendów: 1. automatyzacja, 2. kwestie związane z personelem (trudności ze znalezieniem wykwalifikowanej kadry), 3. zagadnienia związane z urządzeniami, 4. bezpieczeństwo żywności (procesy utrzymania higieny produkcji, m.in. kontrola alergenów), 5. przepisy rządowe, 6. nowe produkty (np. o egzotycznych smakach), 7. ograniczenia budżetowe/kosztowe, 8. czyste etykietowanie, 9. outsourcing, 10. postęp technologiczny, czyli wykorzystanie chmury (cloud) oraz rozwiązań z zakresu przemysłowego Internetu Rzeczy (IIoT), aby uzyskiwać dane w czasie rzeczywistym w celu zwiększania efektywności kluczowych procesów produkcyjnych.
Niektóre z tych trendów przybliżyli prelegenci ogólnopolskiej konferencji technicznej zorganizowanej 22.11.2017 r. przez firmę Axon Media w Toruniu. Uczestnicy konferencji zapoznali się z najlepszymi praktykami w optymalizacji i automatyzacji produkcji oraz najnowszymi światowymi technikami z zakresu robotyzacji, utrzymania ruchu, bezpieczeństwa i efektywności energetycznej.
Pierwszy blok prelekcji poświęcony był automatyzacji i robotyzacji. W prezentacji „Rozwiązania IT odpowiedzią na wyzwania w branży spożywczej” Marek Falkowski z firmy Elmark Automatyka omówił sposoby realizacji założeń koncepcji Industry 4.0 (IIoT). Przybliżył problemy archiwizacji, analizy i wizualizacji danych przemysłowych (m.in. okulary HoloLens Microsoftu). Prezentował systemy IT do zarządzania procesem wsadowym, produkcją (MES), do monitorowania jakości (SPC), wydajności (OEE) i optymalizacji zużycia energii.
Następnie Łukasz Tomaszek z firmy Multiprojekt Automatyka przedstawił silniki liniowe dla branży spożywczej, omawiając ich zastosowanie w aplikacjach do nalewania oraz liniowo-obrotowe w aplikacjach do zakręcania (w obu przypadkach w maszynach jedno- i wielostanowiskowych).
Kolejny prelegent, Dawid Konieczny (KUKA Roboter) omówił robotyzację w produkcji spożywczej, prezentując przykłady robotów wykorzystywanych w każdym procesie, takim jak sortowanie, pobieranie i odkładanie, rozładunek i załadunek, pakowanie, paletyzacja i konfekcjonowanie.
Z kolei Dariusz Grabowski z firmy Balluff przybliżył zagadnienie nowoczesnej automatyzacji w branży spożywczej, w tym rozwiązania z zakresu sensoryki dedykowane do obszarów spożywczych, a także wykorzystanie interfejsu IO-Link, technologii RFID oraz rozwiązań wizyjnych w aplikacjach spożywczych.
„Intralogistyka nowoczesnej fabryki – elastyczne zarządzanie łańcuchem dostaw” to temat prelekcji Mateusza Gołębiowskiego z firmy Omron Electronics. Prelegent omówił budowę i charakterystykę autonomicznego robota mobilnego LD.
Kolejny blok prelekcji skupiony był na utrzymaniu ruchu. Na pytanie: „Czy sprężone powietrze na potrzeby przemysłu spożywczego ma wyższe wymagania niż w innych branżach?” odpowiadał Wojciech Halkiewicz z firmy 7bar. Szacuje się, że produkcja zużywa 50% sprężonego powietrza, wycieki to 30%, sztuczne zapotrzebowanie – 10%, a niewłaściwe zastosowanie – 10%. Z danych widać, jak ważne jest kontrolowanie wskaźników efektywności.
Następnie Mateusz Bartczak z firmy ASFI przybliżył ideę instalacji odzysku ciepła od maszyn i procesów produkcyjnych, podając przykłady możliwych rozwiązań, analizę ekonomiczną inwestycji w zakresie instalacji odzysku ciepła oraz uwarunkowania tempa zwrotu inwestycji.
Paweł Rutkowski z firmy KameryIR zaprezentował kamery termowizyjne wykorzystywane do zapewnienia ciągłości produkcji w przemyśle spożywczym. Omówił różne obszary stosowania kamer termowizyjnych (tory prądowe, izolacje, układy mechaniczne) w branży spożywczej i różnorodne spojrzenia na opłacalność stosowania technologii podczerwieni. „Oko widzi kolory, a termowizja ślad cieplny i anomalia temperaturowe”.
Technologia ultradźwiękowa w przemyśle spożywczym to temat prelekcji Jerzego Halkiewicza z firmy UE Systems. Inspekcja stanu łożysk i innych urządzeń mechanicznych, odpowiednie smarowanie łożysk, inspekcja urządzeń elektrycznych pod kątem wyładowań niezupełnych, detekcja wycieków sprężonych gazów z kalkulacją kosztów, inspekcja poprawności pracy odwadniaczy pary z kalkulacją kosztów – to przykłady poruszanych zagadnień.
Kolejny prelegent, Piotr Michalski, Zakłady Kablowe BITNER, zaprezentował sterowanie i monitoring w procesach produkcyjnych, w tym dyskretne sygnały sterowania oraz strukturę materiałów w kontakcie z produktami spożywczymi.
Następnie Piotr Ambrożewicz z firmy Impex-Saro mówił o automatyzacji smarowania jako istotnym elemencie wspomagającym utrzymanie ruchu w zakładach przemysłu spożywczego: kiedy stan osobowy działu UR jest coraz mniejszy, kiedy zgodnie z przepisami BHP nie można dokonać obsługi smarowniczej urządzenia bez przerywania produkcji, kiedy smarowanie urządzenia tylko podczas jego postoju to zbyt rzadko…
Ostatni blok prezentacji obejmował efektywność energetyczną i bezpieczeństwo. Zastosowanie demontowalnej termoizolacji w przemyśle spożywczym przedstawił Adam Serwach z firmy SUM Poland. Zaprezentował technologię wykonania demontowalnych pokrowców termoizolacyjnych, omówił korzyści wynikające z zastosowania izolacji wielokrotnego użytku i najważniejsze obszary aplikacji na przykładach izolacji konkretnych urządzeń w przemyśle spożywczym.
Jak zabezpieczyć wrażliwy produkt branży spożywczej przed niepożądanymi zjawiskami ze strony sieci elektroenergetycznej? Wioletta Tratkiewicz z firmy Horus-Energia przedstawiła nowatorskie rozwiązania na efektywne finansowo i energetycznie systemy zasilania zakładu produkcyjnego w oparciu o własną jednostkę wytwórczą. Zaprezentowała m.in. niekonwencjonalne wykonania awaryjnych źródeł energii elektrycznej wyposażonych w układy do pracy równoległej z siecią elektroenergetyczną.
Następnie Mariusz Pacan z firmy WAGO przedstawił monitoring zużycia energii w przedsiębiorstwie, optymalizację kosztów w zmieniających się warunkach technologicznych i taryfowych. Zaprezentował zintegrowaną platformę rejestracji i analizy danych, omówił wsparcie w zakresie zmniejszania obciążeń ekologicznych (efektywność energetyczna).
O obniżaniu kosztów przedsiębiorstwa poprzez zarządzanie energią mówił również Michał Bar z Krajowej Agencji Poszanowania Energii. Przemysł spożywczy jest największym konsumentem energii. W 2013 r. ilość energii zużywanej na potrzeby wytworzenia, przetworzenia, opakowania i dostarczenia na stół produktów spożywczych stanowiła 17% całkowitego zużycia energii przez państwa UE, czyli ok. 26% zużycia energii końcowej. Poprawiając efektywność energetyczną, przedsiębiorstwo może wygenerować znaczne oszczędności energii i jednocześnie zwiększyć wydajność.
W ostatniej prelekcji Arkadiusz Maciaś z Centrum Projektowo-Doradczo-Szkoleniowe PROFEN przybliżył rolę instrukcji obsługi do maszyn używanych w przemyśle spożywczym – wymagania Dyrektywy Maszynowej 2006/42/WE – w systemie kompleksowego zapewnienia bezpieczeństwa. Omówił komponenty instrukcji obsługi wymagane do maszyn używanych w przemyśle spożywczym, formę i tłumaczenia instrukcji obsługi – w zestawieniu z instrukcjami użytkowania, eksploatacji i BHP.
Na zakończenie uczestnicy odebrali Imienne Certyfikaty poświadczone przez Krajową Izbę Gospodarczą.
Po części konferencyjnej odbyły się równolegle warsztaty „Środowisko programistyczne Mobile Planner” prowadzone przez Macieja Gierszewskiego (Omron Electronics) oraz „Pozyskiwanie instrukcji obsługi do nowych maszyn i urządzeń technicznych”, które poprowadził Arkadiusz Maciaś (Centrum Projektowo-Doradczo-Szkoleniowe PROFEN).
Zarówno uczestnicy, jak i partnerzy chwalili ciekawy dobór tematów konferencji, wysoki poziom merytoryczny oraz sprawną organizację. Podczas przerw w kuluarach uczestnicy zadawali sporo pytań albo prosili o pomoc w rozwiązaniu problemów, z którymi mają do czynienia w swoich przedsiębiorstwach.